Op Forbes verscheen een artikel, op grond van onderzoek van MERL Tech, waaruit geconcludeerd wordt dat blockchain de belofte niet kan waarmaken. Blockchain staat echter nog aan het begin van de hypecycle. De vraag dient zich dan ook aan of er niet te snel een conclusie wordt getrokken?
Wat is blockchain?
Blockchain is een digitaal systeem voor gegevensopslag. In die zin wijkt het niet af van een centrale database. Het verschil zit ‘m erin dat in een blockchain gegevens niet centraal maar gedistribueerd (verdeeld over vele computers, ook wel nodes genoemd) worden opgeslagen. Een gedistribueerde database dus.
Bitcoin is de bekendste toepassing van blockchain. Elke transactie, waarbij een bitcoin van eigenaar overgaat, wordt in een versleuteld gegevensbestand (blokken) opgeslagen en gedistribueerd naar alle nodes. Dit gebeurt zonder tussenpersoon of centrale autoriteit.
De razendsnelle groei van de waarde van bitcoin naar bijna 20.000 USD (17 december 2017) verraste vriend en vijand. In het kielzog profiteerden ook vele crypto currency spin-offs van bitcoin van de hype. Inmiddels is bitcoin al weer 80% van de waarde kwijt. De mysterieuze bedenker, Satoshi Nakamota, behoorde eind 2017 even tot de 50 rijkste mensen ter wereld.
Onderzoek koersmanipulatie
In mei kondigden toezichthouders in de VS een diepgaand onderzoek naar koersmanipulatie rond bitcoin aan. Eerder waren onderzoekers al tot de conclusie gekomen dat op de bitcoin beurs Mt. Gox twee bots, Markus en Willy, actief waren die de prijs in 2013 in knap 60 dagen op hadden gedreven van 150 naar 1.000 USD.
Meer toepassingen dan bitcoin?
Nu bitcoin voor betalingstransacties nagenoeg onbruikbaar is gebleken (te traag, te duur en te onbetrouwbaar) en alle tekenen vertoont van een fenomeen waar opportunisten als Charles Ponzi en Bernard Madoff onstelpbaar van zouden kwijlen, is de vraag: zijn er nog meer use-cases mogelijk met blockchain?
Als we de vele nationale en internationale optredens tijdens blockchain conferences moeten geloven dan zijn de toepassingsmogelijkheden eindeloos. Maar hoeveel van die plannen wordt ook echt gerealiseerd?
Precies die vraag stelden de onderzoekers van MERL Tech zich ook. MERL Tech is een platform rond de toepassing van technologie (MERL = Monitoring, Evaluation, Research & Learning) en onderzoekt wat de sociale impact van technologie is. Het is een relatief jong platform, dus het is zaak de berichtgeving niet meer aanzien te geven dan nodig.
Maar als Forbes het overneemt, dan is het in ieder geval de moeite van het vermelden waard. Wat zegt het onderzoek van MERL Tech:
“We documented 43 blockchain use-cases through internet searches, most of which were described with glowing claims like “operational costs… reduced up to 90%,” or with the assurance of “accurate and secure data capture and storage.” We found a proliferation of press releases, white papers, and persuasively written articles. However, we found no documentation or evidence of the results blockchain was purported to have achieved in these claims. We also did not find lessons learned or practical insights, as are available for other technologies in development.”
Dat is best stevige taal: “We found no [..] evidence of the results”. Persoonlijk vraag ik me dan af of je zoiets kunt stellen op grond van één onderzoeksmethode. Het lijkt me voorbarig. Maar MERL Tech verwijst zelf naar een publicatie rond het World Food Programme intiatief, het WFP Building Blocks, waarin voor de goede lezer inderdaad niet uit kan worden opgemaakt hoe blockchain wordt ingezet, welke voordelen het oplevert of wat de behaalde objectieven zijn.
Maar goed, zo’n artikel kan simpelweg een geval van confirmation bias zijn. Ik ben dan ook benieuwd of er lezers zijn die wel van projecten weten die voorafgestelde objectieve hebben gehaald.
Wanneer wel?
Op de vraag: Wanneer zou je blockchain kunnen overwegen?, is niet eenvoudig een antwoord te geven. Eerder zag ik de volgende afbeelding voorbijkomen, waaruit geconcludeerd kan worden dat een zekere mate van terughoudendheid op z’n plaats is:
